Rehabilitacja to moja szansa na lepsze jutro, wesprzyj mnie w tej walce

   :::::::::::::::::MENU::::::::::::::::::::::::

 Strona główna

 Aktualności

 Dziękuje

 Zainteresowania

 Co to jest MPD

 Rehabilitacja

 Przekaż 1% podatku

 Kontakt

 Zostaw ślad w księdze

Rehabilitacja

Hipoterapia

Hipoterapia terapia jazdą konną jest jedną z pomocniczych metod w leczeniu pacjentów z dysfunkcją narządu ruchu i zaburzeniami psychicznymi.

Metoda ta, znana już w starożytności (Hipokrates zaliczał ją do metod uniwersalnych i skutecznych), rozwinęła się ponownie w latach pięćdziesiątych dwudziestego wieku. Pierwsze próby terapeutycznej jazdy powstały około 1950 roku w Anglii, Norwegii, Danii, Holandii. Następnie metodę tę zaczęto stosować w Niemczech, Stanach Zjednoczonych, Polsce.

Wskazania do hipoterapii

Wskazania zawsze są względne, bowiem podstawowym zespołom chorobowym mogą towarzyszyć schorzenia, przy których hipoterapia jest niewskazana.

Wskazania u dzieci i młodzieży:

Zespoły neurologiczne

1. Mózgowe porażenie dziecięce - niedowłady wiotkie i spastyczne, jednostronne lub obustronne, ataksja, atetoza

2. Stany po urazach czaszkowo-mózgowych

3. Stany po infekcyjnych chorobach centralnego układy nerwowego

4. Wady wrodzone centralnego układy nerwowego

5. Minimalne uszkodzenia mózgu (ADHD)

6. Choroby mięśni - min. 3 punkty w skali Lovetta

Zespoły ortopedyczne

1. Wady postawy

2. Skoliozy do 20 o Coba z wyjątkiem progresujących skolioz idiopatycznych

3. Stany po amputacji i wady rozwojowe kończyn

Inne

1. Zespoły genetyczne, np. Zespół Down'a (z obowiązkowym zdjęciem rtg - bocznym i czynnościowym odcinka szyjnego kręgosłupa - zagrożenie niestabilnością szcytowo-obrotową)

2. Przepukliny oponowo-rdzeniowe, w zależności od wysokości uszkodzenia, obrazu klinicznego, współwystępowania wodogłowia

3. Uszkodzenia lub nieprawidłowe funkcjonowanie analizatorów wzroku i słuchu

4. Zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej

5. Zaburzenia integracji sensorycznej

6. Opóźnienie psychoruchowe lub nieharmonijny rozwój psychoruchowy o nieustalonej etiologii

7. Upośledzenie umysłowe

8. Nadpobudliwość psychoruchowa

9. Zaburzenia emocjonalne

10. Autyzm

11. Depresje

12. Zaburzenia zachowania

13. Niedostosowanie społeczne

Wskazania u osób dorosłych

1. Stwardnienie rozsiane

2. Stany po udarze mózgu

3. Stany po urazach czaszkowo-mózgowych

4. Choroby i zaburzenia psychiczne

5. Uzależnienia

6. Patologie społeczne

7. Inne choroby narządu ruchu na tle neurologicznym i ortopedycznym

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania bezwzględne

• Uczulenie na sierść lub pot konia

• Nie wygojone rany

• Nietolerancja tej formy leczenia przez pacjenta, np. niepohamowany lęk

• Odklejanie siatkówki oka, wzmożone ciśnienie śródgałkowe

• Pogorszenie stanu w zespołach neurologicznych, stanach po urazach czaszkowo-mózgowych, ADHD, chorobach mięśni

• Zwichnięcie stawów biodrowych

• Niestabilność szczytowo-obrotowa (kręgów szyjnych c3-c4, np. w zespole Down'a)

• Brak kontroli głowy w rozwoju motorycznym

• Podwyższona temperatura ciała

• Ostre choroby infekcyjne

• Ostre stany chorób i zaburzeń psychicznych

• Znaczna nadwaga

Przeciwwskazania względne - decydują lekarz i hipoterapeuta

• Padaczka

• Upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim

• Zaburzenia mineralizacji kości (osteoporoza,)

• Utrwalone deformacje i zniekształcenia, przykurcze, znaczne ograniczenia zakresu ruchu układu kostno-stawowego

• Schorzenia okulistyczne - wymagana konsultacja

Wiosną 1994 roku moja wychowawczyni Dobrosława Nowak zorganizowała wycieczkę do stadniny koni w jednej z podwarszawskich miejscowości, gdzie po raz pierwszy dosiadłam konia. Bardzo spodobała mi się ta forma rekreacji. Od tamtego momentu gdzie tylko jest to możliwe, korzystam z hipoterapi. Najczęściej podczas turnusów rehabilitacyjnych.

Hipoterapia podobnie jak kierowane nauczanie jest jedną z form wchodzących w skład rehabilitacji kompleksowej. Może być prowadzona przynajmniej raz w tygodniu przez 10 do 30 minut. Hipoterapia pozytywnie wpływa na:

• rozluźnienie i zmniejszenie wzmożonego napięcia mięśni (spastyki)

• poprawę równowagi

• orientację przestrzenną

• prawidłową postawę

• poprawę funkcji ruchowych, oddechowych, mowy

• wzrost kondycji ogólnej.

Kołyszący, rytmiczny chód konia składa się z ruchów:

1. w  górę i w dół,

2. do przodu i do tyłu,

3. na boki

4. z ruchów skrętnych

i jest zbliżony do ruchów idącego człowieka. Podczas jazdy jeździec może poczuć pracę, jaką wykonuje ciało w czasie chodu.

Wyposażenie konia i środki pomocnicze.

Wyposażenie konia składa się z pasa woltyżerskiego lub siodła. Zastosowanie pasa woltyżerskiego umożliwia bezpośredni kontakt z koniem, co ma wpływ na lepsze przenoszenie rytmu ruchu zwierzęcia na ćwiczącego oraz oddawanie ciepła przez konia.

Podczas jazdy „na oklep” (bezpośrednio na grzbiecie konia) odwiedzenie kończyn w stawach biodrowych jest mniejsze, ale siad mniej pewny dlatego stosuje się asekuracje w razie potrzeby nawet po obu stronach pacjenta.

Siodło daje pewny swobodniejszy dosiad. Nie zawsze jednak korzystnie wpływa na rozluźnienie napiętych mięśni pacjenta.

Siodło lub pas woltyżerski wykorzystywany w hipoterapii powinny być wyposażone w miękkie lub sztywne uchwyty, które w razie potrzeby służą zachowaniu równowagi. Korzystne jest trzymanie wyprostowanych rąk na pasie, przedniej części siodła, lub na własnych kolanach.

Na początku terapeuta może siedzieć na koniu za pacjentem, daje to obustronne korzyści – pacjentowi daje maksymalne poczucie bezpieczeństwa, co przyspiesza rozluźnienie napiętych mięśni, a terapeuta może kontrolować postawę i ruchy pacjenta.

Gdy jeździec jest już rozluźniony i pewnie czuje się już na końskim grzbiecie, instruktor asekuruje go z ziemi. Idąc obok konia ochrania zawsze stronę słabszą. 
 

Zaawansowani wykonują ćwiczenia:

• kończyn górnych zaczynając od ręki sprawniejszej,

• skręty tułowia – wpływają na poprawę koordynacji, koncentracji, orientacji przestrzennej.

Wiosną 1994 roku po raz pierwszy zasiadłam na końskim grzbiecie. Biorąc pod uwagę, że to dopiero początki oraz naturalne rozciąganie bardzo przykurczonych przywodzicieli (mięśni przywodzących uda) co jest bolesne wcale nie było tak źle. Tym bardziej, że nie siedziałam na niskim koniu. A otoczenie z wysokości wygląda inaczej (patrz obok).

Do takich ewolucji jak te w Bieszczadach 1996 roku potrzebuje asekurację z dwóch stron, trzecia osoba tylko prowadzi konia. Mimo, tego że na zakrętach trochę się bałam działania grawitacji, przejażdżka była udana.

Ciechocinek lipiec 2000 roku turnus rehabilitacyjny. Asekuracja za plecami sztywne uchwyty w siodle, na których można pewnie ułożyć dłonie – daję mi maksymalne poczucie bezpieczeństwa, co korzystnie wpływa na zmniejszenie wzmożonego napięcia mięśniowego i ogólną postawę (patrz obok).

Już kilka dni później dzięki kucykowi Borysowi w specjalnym siodle z wysokim sztywnym uchwytem i mini oparciem z tyłu możliwa jest jazda z asystą z dołu (patrz poniżej).

Elementy hipoterapii podczas pobytu na turnusie rehabilitacyjnym w Ośrodku Wczasowym „Róża Wiatrów” Darłówko 2005. Mimo obaw udało się przełożyć nogę, aby w miarę poprawnie zasiąść na końskim grzbiecie. Ze względu na zwiększenie się przykurczy przywodzicieli, standardowe siodło i brak jakichkolwiek uchwytów, nie czułam się już tak komfortowo jak w Ciechocinku (patrz wyżej).

W „Róży Wiatrów” i okolicach tak mi się spodobało, że wróciłam tam w 2006 roku. W ramach zabiegów leczniczych i rehabilitacyjnych ponownie korzystałam z przejażdżek na koniu, tym samym co rok wcześniej. Jednak z różnych przyczyn siedziało i jeździło mi się źle. Głównie z powodu braku sztywnych uchwytów przy siodle.
Wyraźnie widać, że lewą mniej sprawną ręką z trudem chwytam brzegów siodła. Najgorzej było na zakrętach i wtedy kiedy koń postanowił popatrzeć na dół (patrz poniżej).